Door de snelheid waarmee de wieken van windturbines draaien geven zij enerzijds slagschaduw in de omgeving en anderzijds veroorzaken zij hinder door lichtreflecties. Om de lichtreflecties te beperken kunnen de producenten een coating aanbrengen op bepaalde onderdelen van de windturbines.
Slagschaduwhinder kan echter niet worden vermeden door het kiezen van een ander materiaal of gebruik van een coating. Deze hinder wordt mede veroorzaakt door de omvang en hoogte van de windturbines (hoe groter de turbine hoe verder de slagschaduw reikt), het gebruik, de windrichting en de wijzigende stand van de zon gedurende het gehele jaar.
Omdat Engie en Eoly turbines van 200 meter hoog wensen te plaatsen, ondervindt een zeer ruime omgeving last. Waar en wanneer hinder optreedt hangt af van de stand van de zon en verschilt dus per dag en per uur.
Volgens de studies uitgevoerd in opdracht van Engie en Eoly reikt de slagschaduwhinder in dit project tot op meer dan 1.5 km afstand van de turbines. De grootte van deze slagschaduwzone (die vaak de vorm heeft van een vlinder of strik en daarom ook soms zo genoemd wordt) is niet abnormaal bij windturbines van deze omvang, maar wat wel uitzonderlijk is, is de plaatsing van dergelijk grote turbines zo dicht bij bewoning. Hierdoor wordt de kans op ernstige hinder in belangrijke mate in de hand gewerkt.
Slagschaduw kan ernstige stress, concentratiestoornissen en hoofdpijn veroorzaken. Het wordt beschouwd als een ernstige vorm van hinder en de hoeveelheid waaraan men dagelijks mag blootgesteld worden in een woning wordt daarom ook wettelijk beperkt. Het kan het best vergeleken worden met een continu flikkerende TL-lamp.
De zone waar slagschaduwhinder kan optreden, loopt volgens kaarten van Engie van het station van Denderleeuw, de Kavee en de Kleistraat in Erembodegem tot de Sint-Vincentiusschool in Hekelgem centrum en langsheen de Bellestraat (zone binnen de lichtblauwe lijn op de kaart hieronder).
Omdat beelden meer zeggen dan woorden en iedereen bewust dient te zijn van wat de slagschaduwhinder van dergelijke grote turbines kan betekenen indien deze zo dicht bij bewoning worden ingepland, werden een aantal animaties gemaakt die een benadering zijn van wat het zou kunnen betekenen voor de bewoners van Affligem als twee soortgelijke windturbines zouden worden geplaatst op de voorziene locaties. Hieronder vind je aan aantal van deze animaties terug.
ANIMATIE 1: gezichtspunt Ten Bos (op een winterdag)
ANIMATIE 2: gezichtspunt Molenberg en Kerkstraat (op een winterdag)
ANIMATIE 3: gezichtspunt Zwarteberg en Kerkstraat (op een namiddag in de herfst)
ANIMATIE 4: gezichtspunt Bellestraat en Buikouter (op een namiddag in maart)
ANIMATIE 5: Slagschaduw simulatie bovenaanzicht (dag in februari)
De animatie wordt versneld afgespeeld, in werkelijkheid blijft de slagschaduw in een bepaald gebied langer duren.
Wens je een korte simulatie te ontvangen voor jouw straat in Affligem stuur ons dan een berichtje naar info@affligemwindstil.be en dan kijken we hoe we jou kunnen helpen.
Bovenstaande animaties zijn een simulatie van hoe de slagschaduwhinder er mogelijk zou kunnen uitzien, de werkelijke situatie kan hiervan verschillen. Aangezien in het dossier van de projectaanvragers immers nog geen definitieve types van windturbines zijn vastgelegd betreft het hier een benadering.
Het argument gebruiken dat iets zo complex en dynamisch als slagschaduw via een statisch document als een slagschaduwcontourkaart voldoende informatie geeft aan inwoners om de draagwijdte hiervan te kunnen inschatten gaat vandaag de dag niet op. Zeer weinig burgers hebben immers de expertise om dergelijke kaart te interpreteren, laat staan de impact ervan correct in te schatten, hoewel het juist zij zullen zijn die achteraf de ernstige hinder ondergaan. Zoals hierboven aangetoond bestaan er vandaag voldoende digitale tools die het mogelijk maken om een beeld te scheppen van wat slagschaduwhinder voor een gebied kan inhouden.
Affligem Windstil is als actiegroep van mening dat het eigenlijk niet de burger is die initiatief zou moeten nemen om te achterhalen wat de impact kan zijn van de hinder, zoals de slagschaduw, van een dergelijk groot project, maar dat de projectindieners zouden moeten verplicht worden door de wetgever om alle belanghebbenden zo correct en volledig mogelijk te informeren op een klare, heldere manier, verstaanbaar door iedere burger. Een Overheid dient immers in te staan voor de bescherming van haar burgers en dat kan maar als de burger in staat wordt gesteld een beslissing te nemen op basis van volledige en begrijpbare informatie.
Het feit dat Engie en Eoly deze keer zelfs geen informatievergadering voor de bewoners inrichtten om deze aanvraag en eventuele wijzigingen van het dossier 2024 toe te lichten en schijnbaar geen moeite doen om de belanghebbenden op een volledige en begrijpbare manier te informeren -met de op vandaag beschikbare middelen- zodat iedereen op de hoogte is van de implicaties van het project is moeilijk te begrijpen. Dit is echter noodzakelijk wil men een gegronde en geïnformeerde beslissing kunnen nemen als belanghebbende.
Indien men zou toelaten dat een machtige projectontwikkelaar op dergelijke manier optreedt naar een hele gemeenschap toe en gerede bezorgdheden volledig naast zich neerlegt, zou men tekort schieten.
INFO: Wettelijk kader mbt slagschaduwhinder:
Vlaanderen heeft via de Vlarem II wetgeving de hinder door slagschaduw gereglementeerd. In deze wetgeving wordt onder meer bepaald dat er op een woonhuis op één dag niet meer dan 30 minuten slagschaduw mag voorkomen en ook niet meer dan 8 uur per woning per jaar. (Lees hier meer over de meest recente wijzigingen in de VLAREM II wetgeving).
Dit lijkt op het eerste zicht niet veel, maar hierbij dient rekening gehouden te worden met het feit dat het enerzijds gaat over simulaties (die een onderschatting kunnen geven van de werkelijke situatie) en anderzijds dat niet effectief gemeten wordt per woning. De simulaties worden uitgevoerd op een zelf gekozen aantal referentiepunten, ook slagschaduwgevoelige objecten genoemd.
Omdat Engie en Eoly de windturbines van dergelijke omvang zo dicht bij de bewoning plaatsen blijkt uit de kaarten van Engie en Eoly (zie boven) dat een belangrijk aantal woningen binnen de zone afgebakend door de lichtblauwe lijn (=slagschaduwcontour 8 uur/jaar) liggen. Dit betekent dat voor al deze woningen de wettelijke norm van 8u/j kan worden overschreden volgens hun eigen simulaties, wat wettelijk niet toegestaan is.
Bovendien kunnen er minstens vragen worden gesteld over het aantal en de positie van de in de studie gekozen slagschaduwgevoelige objecten (zie ook kaart hierboven): op de kaart werden tussen de punten E en G geen enkel ander slagschaduwgevoelig object vastgelegd? Hierdoor wordt een deel van de woningen in Ten Bos en op de Zwarteberg niet mee in rekening gebracht, terwijl deze zone wel een belangrijk deel van de slagschaduwhinder verwacht?
Gezien de bewezen hinder dienen windturbines wettelijk te worden uitgerust met een systeem om de slagschaduw te beperken tot 8u/j bvb. door het stilleggen van de turbine indien het aantal slagschaduwuren zou overschreden worden. Dit gaat echter om een statistisch systeem en houdt geen rekening met de effectieve beschaduwing van elk van de woningen apart, waardoor overschrijdingen van de norm een quasi zekerheid is.
Een aantal van deze straten krijgt zelfs in bepaalde seizoenen op één dag slagschaduw van beide windturbines achter elkaar te verwerken zoals uit de animaties hierboven blijkt! Beide windturbines behoren echter elk tot een andere uitbater (Engie of Eoly). Hoe de afstemming zal gebeuren tussen beide turbines om in deze gevallen te voldoen aan de wetgeving van max. 30′ slagschaduw per dag en max 8u / jaar is niet duidelijk.
Bovendien is het eens de windturbines in gebruik zijn aan de bewoners om aan te tonen dat de wettelijke grenzen overschreden worden. Aangezien de sturing van de windturbine niet effectief de slagschaduw meet per woning, maar de turbines aangestuurd worden o.a. op basis van een aantal gekozen slagschaduwgevoelige objecten, het aantal effectieve uren zonneschijn, het aantal draaiuren en dit icm met een algortime in iedere turbine, maakt dit het als inwoner achteraf haast onmogelijk om te bewijzen dat een windturbine teveel slagschaduw genereert tov het toegelaten wettelijk kader.
Aangezien men in het dichtbebouwde Vlaanderen steeds vaker windturbines tracht in te plannen die eigenlijk te dicht bij woningen staan opgesteld, is het ook niet verwonderlijk dat in 2023 het grootste aantal klachten tegen windturbinehinder werden ingediend door omwonenden bij de Vlaamse Overheid! De klachten waarvan sprake hebben voor alle duidelijkheid betrekking op windturbines die reeds in gebruik zijn. (lees hier het artikel) Laat dit in ieder geval niet in Affligem gebeuren, want voorkomen is ook in dit geval beter dan genezen.
Dien tijdig jouw bezwaarschrift in. Wacht zeker niet tot de laatste dag, want de klok tikt.
Diende je bij de vorige aanvraag in 2023 al een bezwaarschrift in? Doe dit dan zeker nu opnieuw.
Je hebt nog…
Deel dit artikel via
Een zeer interessant programma om te bekijken ivm geluidshinder, wetgeving en controle door de windindustrie, is Zembla over windmolens. Dit programma is een duidingsprogramma van de Nederlandse televisie.
Hartelijk dank voor uw reactie en voor het bezoeken van onze website.
Naar aanleiding van uw bericht hebben we de link naar de uitzending van Zembla bijkomend toegevoegd op onze webpagina over geluidsoverlast gezien de toegevoegde waarde ervan. Zo kunnen de andere bezoekers dit ook snel terugvinden. Bedankt voor de tip.
Met vriendelijke groet