Veiligheid windturbines

Zijn windturbines veilig? Gelukkig gebeuren er niet veel ongevallen met windturbines. Uiteraard zijn fabrikanten en exploitanten zich bewust van mogelijke gevaren en proberen ze om de risico’s zoveel mogelijk van bij het ontwerpen op te vangen. Maar af en toe loopt er toch iets verkeerd, zowel bij de bouw als tijdens de exploitatie.
Hoe dichter windturbines bij woongebieden en drukke verkeersassen worden geplaatst, hoe groter de kans dat er bij een ongeval gekwetsten (of erger) zullen te betreuren zijn. Er doen zich namelijk meer ongelukken voor dan je zou vermoeden…

Wat zijn mogelijke risico’s?

Defecten

Sporadisch kunnen windmolens defect gaan. Windturbines zijn industriële installaties met snel bewegende en zware onderdelen die bovendien blootgesteld worden aan de natuurelementen zoals regen, wind en ijs. Deze installaties slijten onder invloed van het gebruik en de tijd, net zoals alle andere technische installaties. Hoewel zeldzaam, toch kunnen onder meer onderstaande defecten voorkomen :

het naar beneden vallen van de gondel en/of de rotor van de windturbine (gondelbreuk);
het structureel falen van de mast van de windturbine (mastbreuk);
het afwerpen van een (deel van het) rotorblad (bladbreuk)

Een windturbine is een paal met bovenop de gondel. De gondel bevat de bewegende onderdelen zoals de generator die de kracht van de wind op de wieken omzet in elektrische energie.

De gondel zit op ongeveer 125 meter hoogte en bevat naast een generator ook een aantal motoren. Het totale gewicht van 1 windturbine van 200 meter hoog ligt rond de 650 ton. Om je een idee te geven, dat is vergelijkbaar met 7 treinlocomotieven. De wieken hebben een lengte van 75 meter!

Als deze wieken ronddraaien met een toerental van 20 omwentelingen per minuut betekent dit dat de uiteinden van deze enorme platen met een snelheid van meer dan 375 km/uur bewegen! U voelt al aan dat de combinatie gigantische massa/hoge snelheid niet geheel zonder gevaar is. Indien er zich een bladbreuk voordoet, kan de werpafstand meer dan 660 meter bedragen!

Het is trouwens verkeerd om te denken dat dit gevaar enkel geldt voor het gebied recht onder de molen, want juist door de snelheid van de bewegende delen EN het feit dat de gondel in alle windrichtingen gedraaid kan worden, wordt de gevarenzone veel groter. Je kan je dus de vraag stellen of deze windmolens wel op een veilige afstand staan van de nabijgelegen woningen en de E40 ?

Januari 2023 – Windmolen knakt in tweeën in Nederland

Gevaar voor ijsworp en ijsval

Niet altijd gekend bij het brede publiek is het gevaar van ijsvorming. Tijdens vorst en sneeuw, zeker bij een combinatie van beiden, zal ijsvorming op de windturbines plaatsvinden. Uiteraard zijn de turbines uitgerust met detectie-apparatuur maar dat werkt lang niet altijd. Het ijs kan zich op de wieken vastzetten en platen vormen van enkele tientallen tot honderden kilo’s. Wanneer deze ijsbrokken loslaten van de wieken en door de middelpuntvliegende kracht weggeslingerd worden, geraken ze enkele honderden meters ver. Dit verschijnsel “Ice Throw” zal in een open gebied zelden tot nooit leiden tot schade of ongelukken maar vlakbij de E40 en op 300 meter van woningen is de situatie veel gevaarlijker.

Blikseminslag

De wieken van de windturbines zullen op 200 meter hoogte bij onweer als eerste de bliksem aantrekken. Zij zijn namelijk het hoogste punt in de wijde omgeving. De windturbines zijn voorzien van een bliksembeschermingssysteem. Dit systeem zorgt er voor dat de windturbine beschermd wordt door de elektrische lading af te voeren naar de grond. Maar ondanks deze technische snufjes kan een blikseminslag toch nog in bepaalde gevallen schade veroorzaken.